سید رضا صالحی امیری در اولین نشست خبری حاضر شد؛ سوالات بسیاری در این نشست مطرح شد و رسانهها حضور پررنگی داشتند.
وزیر به سوال یکی از خبرنگاران درباره بهبود وضعیت شجریان و امکان ارائه مجوز به ایشان از سوی وزارت ارشاد گفت: همه آرزوی سلامتی در این ایام سوگواری دخت پیامبر (ص) برای ایشان داریم و امیدواریم هر چه زودتر سلامتی کامل ایشان فراهم میشود. به تازگی مجوز انتشار آلبوم قدیمی ایشان از سوی وزارت ارشاد صادر شد و همین پیام روشنی است که به همه اصحاب فرهنگ و هنر منتقل کردیم. شجریان یکی از سرمایههای فرهنگی کشور است و مورد تکریم همه ماست.
صالحی امیری در پاسخ به سوالی درباره وضعیت ممیزی در ارشاد توضیح داد: با هرگونه سختگیری در همه حوزههای فرهنگ و مخالفیم حوزه فرهنگ و هنر حوزه نرمی است زیرا با روح انسان سر و کار دارد و از جنس گفتوگو و تعامل و مذاکره است. در این حوزه با هرگونه سختگیری از جمله حوزه نشر مخالفیم این به معنای عدم نظارت نیست ما در وزارتخانه بر این باوریم جامعه هنری به رشد و بلوغ لازم برای رعایت خطوط قرمز نظام رسیده است. جامعه کتاب،هنر، سینما سرمایه، رسانه و مطبوعات سرمایههای کشور هستند سخن من این است باید در چارچوب قانون نظارتها اعمال شود در حوزه کتاب خوشبختانه اعمال نظارت به کمترین میزان بعد از انقلاب رسیده است زیرا اصحاب فکر و قلم به خطوط زرد و قرمز نظام آشنا هستند ما همینک در کمترین وضعیت نظارت در حوزه اصحاب قلم رسیدهایم. میزان اعمال نظارت بر حوزه نشر بسیار محدود است. در یک سال گذشته 67 هزار مجوز صادر کردیم که 45 هزار مجوز مربوط به چاپ اول کتاب بود، از این تعداد 56 مورد اعمال نظارت داشتیم آن هم مربوط به تفرقه میان اقوام و فرق اسلامی یا بر اساس محتوای خشونتآمیز و یا برخی نوشتهها هنجارهای اخلاقی و ارزشی جامعه را مورد خدشه قرار میداد این موارد بر اساس میزان چاپ کتاب بسیار ناچیز است.
وزیر ارشاد درباره تحقق دغدغههای مقام معظم رهبری در حوزه فرهنگ و هنر، گفت: پرداختن به دغدغههای فرهنگی مقام معظم رهبری همیشه سرلوحه فعالیت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بوده است اما پرداختن به سیاستگذاریها از طریق همایش، تبلیغات اتفاق نمیافتد باید نگاه درستی به دغدغههای مقام معظم رهبری داشته باشیم نه ولنگاری، نه جزماندیشی هیچ کدام در اندیشه اعتدال نمیگنجد. ولنگاری، تحجر و جزماندیشی بر اندیشه اعتدال زیانآور است. ما اقداماتی انجام دادیم و گروهی مسئولیت پیگیری دغدغههای فرهنگی رهبری را بر عهده دارند که شناسایی و تبیین میشود. طراحی سیاستها و نهایتاً تحقق آن در عمل بسیار مهم است. جشنواره امسال در تراز انقلاب و فجر بود و به اعتقاد من هیچ کس نمیتواند منکر کاستی باشد، انکار کاستیها جهل است و خود این پاسخ به نفی ولنگاری است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پاسخ به سوءمدیریت در معاونت هنری و ترجیح منافع شخصی در این معاونت و عدم ارائه آثار به نمایشگاههای بینالمللی از جمله برلین، گفت: موزه هنرهای معاصر با موزههای معتبر جهان در حال تعامل است و از طریق تفاهمنامه برگزاری نمایشگاهها صورت میگیرد. در این مورد خاص که قرار بود یک گالری در موزه معاصر برلین با موزه هنرهای معاصر تعاملی داشته باشد یک ابهام حقوقی وجود داشت. از این منظر بعد از مکاتبه با دولت این ابهام حقوقی را مورد بررسی قرار دادیم و تصمیم بر این گرفته شد که درباره برگزاری نمایشگاهها و تبادل آثار هنری دولت تصمیمگیری کند که همین اینک در کمیسیون فرهنگی دولت مطرح شده و در صحن دولت درباره این مسأله تصمیمگیری خواهد شد. هیچ اعمال فشار یا توصیهای در این حوزه یا منافع شخصی وجود نداشت.
صالحی امیری درباره صنعت چاپ، توضیح داد: جلسات متعددی داشتیم، حوزه چاپ با تحولات صنعتی روز دنیا باید همگام باشد، حوزه چاپ نیازمند تصمیمگیری و سیاستگذاری جدیدی بود، 10 هزار واحد صنعتی در کشور داریم که قرار شد حوزه محتوا و زیرساخت در این مهم تفکیک شود. ما با پیگیری با وزیر صنعت و معدن و تجارت جلساتی داشتیم و تفاهمنامهای امضا شد بین وزیر ارشاد و وزیر صنعت و معدن و تجارت که از این پس حوزه محتوا در اختیار ارشاد و حوزه زیرساخت چاپ در حوزه صنعت قرار گیرد تا بتوانیم به خانواده بزرگ چاپ خدمات ارزندهای دهیم.
وی درباره چاپ و نشر قرآن نظارت بر این حوزه و رویکرد وزارتخانه، گفت: در حوزه قرآن مهمترین مسأله نیاز به یک انسجام ساختاری و سیاستگذاری در سطح ملی است. توسعه فرهنگ قرآنی از اهمیت خاصی برخوردار است، برای این مسأله مهم معاونت امور قرآنی و عترت تلاش میکند در مجموع شورای توسعه فرهنگ قرآنی زیرمجموعه شورای انقلاب فرهنگی به کار خود ادامه میدهد. تقسیم کار میان نهادها انجام شده است. ما نیازمند سازوکار قانونی و رسمی در این حوزه هستیم. به اعتقاد ما سازمان ملی فرابخشی برای توسعه فرهنگ قرآنی ایجاد شود تا کارها متمرکزتر انجام شود. رسالت ما توسعه فرهنگ قرآنی است و در حوزه آموزش، تفسیر و معرفت بیش از 2 هزار کانون از سوی وزارت ارشاد حمایت میشود. در مدت چند سال گذشته بیش از هزار کانون مجوز فعالیت گرفتند و آزمونهای مختلف طراحی شده است، تجلیل از خادمان و بیمه آنها را در دستور کار قرار دادیم، با توجه به محدودیتهای بودجهای، توسعه فرهنگ قرآنی و کانونهای قرآنی در اولویت قرار دارد و قدمهای مؤثری نیز برداشته شده، انشاءالله تا پایان سال یا حداکثر در بهار همایش ملی تجلیل از خادمان قرآنی برگزار میشود.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره بودجه تئاتر، گفت: تئاتر هنر بسیار اصیلی است که قدمت طولانی دارد و بازگشت نسل جدید به این حوزه و فعالیت آنها بسیار زیبنده است. امروز بر اساس گزارشی که معاونت هنری ارائه داد بیش از 120 تا 140 تئاتر روی صحنه میرود که این تعداد تئاتر روی صحنه توجه جدی نسل جوان به این هنر پویا و زنده را نشان میدهد. در سال 91 میزان اجرای تئاتر به صورت متوسط 20 اجرا بود اما امروز به 90 تا 110 اجرا رسیده است. این میزان افزایش گرایش نسل جدید به تئاتر و تقویت این حوزه را میطلبد. بودجه تقویت زیرساختها با اولویت شهرستان در سال 96 دو برابر شده است.
وی به سؤال یکی از خبرنگاران درباره شفاف نبودن گنجینههای هنری در موزه هنرهای معاصر و عملکرد ضعیف معاونت هنری در این حوزه، گفت: مسأله بسیار روشن و شفاف است، مسأله را دچار پیچیدگی و غامض نکنید. بین موزههای هنرهای معاصر در جهان تبادل وجود دارد و این یک ضرورت است. تضمینهایی برای رفع ابهام وجود داشت که از طریق نامهای که وزیر وقت خارجه آلمان به وزیر خارجه و من ارسال شد و آثار ارسالی از سوی ایران از سوی دولت آلمان برای بازگرداندن و سالم ماندن آن تضمین میشد اما به دلیل ابهام حقوقی تصمیم گرفتم در دستور کمیسیون فرهنگی دولت قرار گیرد و معاونت حقوقی به همراه کمیسیون فرهنگی این مورد را (ارسال آثار به کشورهای خارجی) به تصویب دولت برسد و هر آنچه در هیأت دولت تصویب شود لازمالاجراست.
صالحیامیری درباره برگزاری جشنواره فیلم فجر و ارائه اسناد مالی به صورت شفاف در دورههای سی و چهارم و سی و پنجم جشنواره توضیح داد: ابلاغیه بنده به معاونت سینمایی در ماه اول ورود به وزارت ارشاد به مانند معاونت مطبوعاتی بود لازمه عملکرد درست شفافسازی کلیه اقدامات مالی و غیرمالی در حوزه وزارت ارشاد است، سینما، هنر، تئاتر، موسیقی، شعر، یارانه چاپ و نشر و بقیه حوزهها باید به صورت شفاف اطلاعرسانی شود، مردم مهمترین افرادی هستند که باید به آنها پاسخگو بود، ابهام برای من قابل پذیرش نیست.
جشنواره خوبی برگزار شد اما به نظر من باید در ساختار و شکل آن تغییراتی ایجاد کنیم. این نکته قابل توجه است سینما محصول انقلاب است و سینماگران بعد از انقلاب جایگاه بالایی در خلق آثار سینمایی دارد و مورد تکریم مردم هستند. بیان چند مسأله و ایجاد اختلاف کام مردم را در یک نشاط ملی تلخ کرد. باید به سمت حرفهای شدن سینما حرکت کنیم و نهادهای صنفی چون خانه سینما را تقویت کنیم. سازمان نظام صنفی هنری از اهمیت زیادی برخوردار است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه توضیح داد: در حوزه جشنواره ابهاماتی هم در خصوص هیأت داوران و انتخاب ایجاد کردند اما این عزیزان از فرهیختگان و صاحبنامان این حوزه بودند در مجموع 175 فیلم به جشنواره ارائه شد که 44 اثر در بخشهای مختلف مسابقه و چشمانداز به نمایش در آمد. آنچه که باید توجه شود جشنواره یک بخش رقابتی دارد و به طور طبیعی نباید نسبت به انتقادات حساسیت نشان دهیم اما آنچه مهم است اعمال عدالت در تصمیمگیری است. این عدالت در تصمیمگیری و عدم مداخله ارشاد در آرای اعضای هیأت انتخاب و داوری بسیار مهم است. هفته آینده در نشستی از هیأت داوران، هیأت انتخاب و تقدیرشدگان در جشنواره و عوامل اجرایی دعوت میشود و از آنها و زحماتشان تقدیر صورت میگیرد. من هم مانند مردم خودمان همزمان با اختتامیه از رأی هیأت داوران مطلع شدم و هیچ دخالتی صورت نگرفت.
صالحی امیری گفت: مجموعه مسائلی که در حاشیه جشنواره ایجاد شد کمیتهای را با حضور محمدمهدی حیدریان و حجتالله ایوبی و منتقدین ترتیب دادیم که به مسائل رسیدگی کنند. متأسفانه برخی از منتقدین از مرز نقد خارج شدند که غیراخلاقی بود، برخی تلاش کردند که عرصه را برای دارندگان سیمرغ سخت کنند و آنها را دچار تشویق نمایند. اختتامیه در خور شأن سینما برگزار شد و از این به بعد باید نقش نهادهای صنفی از جمله خانه سینما پررنگتر شود، حمایت و نظارت صورت گیرد، باید بپذیریم جوانگرایی در سینما اتفاق افتاده و جوانان بروز و ظهور بسیار خوبی داشتند. جوانان در کنار پیشکسوتان معنا مییابند و امسال شاهد حضور خوب زنان فیلمساز در عرصه رقابت بودیم. باید به سمت توسعه زیرساخت سینما حرکت کنیم، سینمای ایران نیازمند تقویت سالنهاست، در ابتدای دولت یازدهم 300 سالن فعال داشتیم که همینک به 480 سالن رسیده است و تا پایان سال این رقم به 500 سالن افزایش مییابد.
وزیر ارشاد در پاسخ به این سؤال که شما صحبت از عدم دخالت در امر انتخاب فیلمها میکنید اما اعلام کردیم 10 فیلم فمینیستی با گرایشهای خاص از جشنواره کنار گذاشته شده است، گفت: راجع به حذف فیلمها برداشت ناصحیح از صحبتهای من شد من در مقابل مراجع عظام که دغدغه ورود فیلمهایی با مفاهیم فمینیستی و مضامین غیراخلاقی داشتند تأکید کردم این ملاحظات در حوزه انتخاب و داوری صورت گرفته اما این به معنی مداخله نیست. بنده هیچ مذاکره و مداخلهای نداشتم به طور طبیعی در سیاستهای کلان و رسمی نظام و ارشاد فیلمهایی که مضامین خشونت، سیاهنمایی یا تخریب خانواده داشته باشند مورد تأیید نیستند و این اعلام سیاست است فیلمهای با مضامین فمینیستی، خشونت، ترویج خیانت مخالف سیاستهای نظام است و در فرایند جشنواره هیچ دخالتی نداشتم.
رسانهها بازتابدهنده متن جامعه و افکار عمومی هستند در ایران مهمترین رسالت را برای شفافسازی، آگاهسازی و ارتقاء دانش عمومی بر عهده دارند. از رسانههایی چون صدا و سیما، خبرگزاریها، روزنامهها و ... که به عنوان چشم ملت و دیدهبان حقوق مردم هستند و حلقه واسط بین دولت، نظام و افکار عمومی هستند سپاسگزارم. در حوزه ارائه یارانهها به رسانهها تلاش شده است تا با حذف یا کاهش اختصاص یارانه به رسانههای دولتی، تقویت رسانههای غیر دولتی در دستور کار قرار بگیرد که به صورت دائمی تقویت خواهد شد. معاونت مطبوعاتی 76 میلیارد در چند ماه گذشته به جامعه بزرگ رسانه با عنوان بیمه، طرح اشتراک، یارانه ارائه داده است، این جامعه فرهیخته حرمت دارد، ما کمترین مشکل را در حوزه مطبوعات داریم و در حال جهش کیفی و کمی در این حوزه هستیم. ارائه مجوز به 2500 متقاضی بیانگر تکثر صدا در جامعه است.
صالحی امیری درباره تغییرات در حوزههای مختلف وزارت ارشاد گفت: ما در ارشاد ریزش نخواهیم داشت اما گردش خواهیم داشت. برای پویایی مدیریتی، گردش لازم است، تغییرات براساس ضرورتها اتفاق میافتد و از افراد با تجربه استفاده خواهیم کرد.
وزیر ارشاد درباره عدم حضور سخنگوی ارشاد در مدیریت ایشان گفت: همه معاونین و رؤسای سازمانها باید پاسخگو باشند، وزارت ارشاد 22 معاون در حوزههای مختلف تخصصی دارد و یک سخنگو هیچگاه نمیتواند در همه حوزهها تخصص لازم را داشته باشد به همین دلیل همه معاونین و رؤسای سازمانها در حوزه خود پاسخگو خواهند بود.
وی درباره ریاست کتابخانه ملی توضیح داد: روز شنبه جلسهای با رئیس جمهور داشتم و قرار شد به زودی در اینباره تصمیمگیری کرده و اطلاعرسانی کنیم.
وی درباره اجراهای زنده موسیقی در برخی از شهرها از جمله مشهد، گفت: مسئله موسیقی یک نیاز فرهنگی جامعه و نسل جوان است. موسیقی مصرف دائمی نسلی است که انگیزه استفاده آن را دارد. اساساً جامعه را نمیتوان از موسیقی نهی کرد، نیاز به نشاط در جامعه دیده میشود و محرومیت مردم از موسیقی ضد اهداف فرهنگی نظام است. موسیقی مرز مشخص قانون و شرع است. 53 درصد تولید و توزیع موسیقی متعلق به صدا و سیماست، 25 درصد آن به مؤسسات مجاز موسیقی اختصاص دارد، 21 درصد به دانلود اینترنتی اختصاص مییابد و تنها یک درصد آن اجرای زنده و صحنهای است. از این منظر موضوع، محل مناقشه فرهنی نباید بشود. در حال مذاکره و گفتوگو هستیم اما تغییری در سیاست اجرای صحنهای موسیقی در کشور نخواهیم داشت.
وزیر ارشاد درباره انتشار کتاب به صورت غیرقانونی گفت: نیروی انتظامی همراهی کامل برای برخورد با نشر غیرقانونی کتاب اعلام کرده، جلسات مشترک 3 جانبه بین دادستانی، نیروی انتظامی و معاونت فرهنگی برای پیگیری تخلفات، جعل و انتشار غیرقانونی کتاب به صورت جدی دنبال میشود، در روزهای گذشته با مواردی هم برخورد شده است.
وی درباره عدم حضور افراد آمریکایی برگزیده جایزه کتاب در ایران گفت: ما هیچگونه محدودیتی برای حضور افراد در ایران نداشتیم، با اعلام سیاستهای ترامپ درباره ایران برای افراد ایجاد تعلل صورت گرفت اما ما جایزه را برای این افراد در نظر گرفتیم و در فرصت مناسب تقدیم خواهیم کرد. این مسئله مربوط به دولت آمریکا است اما افراد هر زمانی میتوانند به ایران بیایند و جوایزشان را دریافت کنند.
صالحی امیری درباره برنامه « هفت » و مذاکرات ایشان با رئیس سازمان سینمایی گفت: اساساً شأن وزیر مداخله در امور دستگاههای دیگر نیست، سازمان صدا و سیما اگر به توصیههای بنده عمل کند، ما توصیههای بیشتری داریم. من به صورت رسمی از عملکرد برنامه هفت اظهار نارضایتی کردم زیرا تخریب جشنواره به زیان فرهنگ ملی است. رفتار برنامه هفت غیر حرفهای و غیر اخلاقی بود و با هدف تخریب جشنواره روی آنتن میرفت اما عملکرد جشنواره باعث شد افراد امکان ادامه تخریب در این برنامه نداشته باشند.
وزیر درباره واسپاری امور نمایشگاه کتاب به بخش خصوصی، گفت: من به عنوان عضو سیاستگذاری در 3 سال گذشته و الان به عنوان وزیر عرض میکنم به ترتیب تمام امور اجرایی نمایشگاه کتاب در سراسر کشور به اتحادیه و صنوف نشر واگذار خواهد شد.
وی درباره فیلم توقیف شده از سوی وزیر ارشاد « رستاخیز » گفت: یک هیأت حکمیت انتخاب کردم که 3 نفر از صاحبنامان این حوزه هستند، جلساتی با آقای درویش برگزار شده، فراموش نکنیم آقای درویش از بزرگان سینمای ایران هستند و مورد تکریم ما، خوشبختانه به تفاهمات و همدلی رسیدند، انشاالله در آینده نزدیک آقای درویش درباره این جلسات و نتایج آن صحبت خواهند کرد.
وزیر ارشاد درباره فیلم « کاناپه » ساخته عیاری گفت: آقای عیاری هم از صاحبنامان سینما هستند، من به مشاور عالی خودم اعلام کردم و آقای ایوبی رئیس سازمان سینمایی تا جلساتی با آقای عیاری داشته باشند و مسئله فیلم را مرتفع کنند. بحثی که درباره این فیلم مطرح است بحث فقهی است و باید این مسئله با تعامل صورت گیرد.
وی درباره حواشی جشنواره گفت: از سال 62 که جشنوارهها برگزار شد تا به امروز همیشه حواشی داشته و این نشان دهنده اهمیت جشنواره است. وقتی تنها 33 فیلم به بخش رقابتی وارد میشوند خود به خود نارضایتی ایجاد میشود. من برای تک تک اصحاب سینما و بزرگان این عرصه احترام قائلم و از حضورشان در جشنواره تشکر میکنم اما تقاضای روشن من این است همگان به ساز و کار جشنواره تن بدهیم. اعضای هیأت انتخاب و داوران چهرههای شناخته شده این حوزه هستند و از این منظر اگر عزیزی نمیخواست در فرایند جشنواره قرار گیرد نباید شرکت میکرد. ما از ابتدا فرایند انتخاب جشنواره را اعلام کردیم، هرکس پذیرفت باید ساز و کار ان را نیز بپذیرد و به آن احترام بگذارد. جشنواره به اعتقاد من جشنواره خوبی بود، ما حاشیهها را کم کردیم و در تراز جمهوری اسلامی قرار داشت. مشاور عالی من ظرف امروز و فردا به همراه آقای ایوبی به اعتراضات رسیدگی میکنند و مطمئن باشید فرایند رسیدگی به اعتراضات توسط خودم یا آقای ایوبی اعلام میشود. ما با جامعه سینمایی، اصحاب رسانه و مردم صادق هستیم. دوره ما در فرهنگ و ارشاد اسلامی دوره صداقت، عقلانیت است.