۲۰ فیلم مستند درباره موسیقی نواحی تولید شد

 

علیرضا قاسم خان اظهار داشت: موسیقی نواحی به دلیل سابقه، قدمت، عمق و ارزشی که در فرهنگ ایران دارد، جایگاهش برای بسیاری از محققان و هنرمندان مشخص است. این نوع موسیقی باید ثبت و ضبط شده و به دست عموم مردم برسد که وظیفه فیلم مستند است که این کار را در قالب یک پروژه سینمایی انجام دهد.

فیلم مستند این کار را می‌تواند از طریق دو مسیر پیگیری کند. نخست آن‌ موسیقی آیینی و مقامی هر یک از استادان مناطق مختلف را ثبت کند و سپس آن‌که تمام مدیاهای ثبت شده را به جامعه جوان‌تر مخاطبان موسیقی معرفی نماید.

علیرضا قاسم‌خان درباره پیشینه مستندهای مربوط به موسیقی نواحی گفت: فیلم مستند به خصوص در سال‌های پس از انقلاب همواره دو وظیفه ثبت و معرفی موسیقی مقامی را دنبال کرده و این اتفاق در دهه 70 به اوج خودش رسیده است. در دهه 70 به موسیقی مقامی توجه ویژه‌ای شد و از هنرمندان این حوزه برای اجراها در فستیوال‌هایی چون فستیوال فجر دعوت شد که این اتفاقات نظر فیلمسازها را هم به سمت خود جلب کرد.

الآن توجه مستندسازها به موسیقی نواحی کمتر از دهه 70 شده اما همچنان روند مستندسازی ادامه دارد و در سال‌های اخیر مجموعه‌ای از فیلم‌های مستند راجع به آخرین نوازندگان حوزه موسیقی نواحی ساخته شده است.

مستندساز ایرانی درباره ایده اکران فیلم‌های مستند راجع به موسیقی نواحی در دهمین دوره جشنواره نواحی کرمان توضیح داد: من در گفتگویی که با دبیر دهمین دوره جشنواره موسیقی نواحی و مسئولین انجمن موسیقی داشتم، پیشنهاد کردم که در کنار جشنواره مقامی یک بخشی برگزار شود که در قالب آن تعدادی از فیلمهای مستندی که درباره موسیقی نواحی ساخته شده به نمایش در بیاید.

علیرضا قاسم‌خان با اشاره بر اهمیت ساخت فیلم‌های مستند در ثبت موسیقی نواحی کشور بیان کرد: چنان‌چه میان هنرمندان موسیقی با فیلمسازان رابطه بیشتری برقرار شود، مطمئناً فیلم‌های مستند بهتر و ثمرات بیشتری عاید فرهنگ و موسیقی کشور خواهد شد.

معاون پژوهشی مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی در خصوص تولیدات مستند موسیقایی این مرکز در زمینه موسیقی نواحی خاطر نشان کرد: امسال مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی حدود 20 فیلم درباره موسیقی نواحی تولید کرده است که این فیلم‌ها دارای ارزش‌های بالایی هستند. این فیلم‌ها بعضاً در مورد اساتید درگذشته موسیقی نواحی هستند و مابقی راجع به اساتیدی که در قید حیات هستند و در مناطق مختلف زندگی می‌کنند.

علیرضا قاسم‌خان در پایان اظهار داشت: ثبت آثار موسیقی نواحی توسط فیلم‌های مستند یک گنجینه و حافظه تاریخی از موسیقی به وجود آورده است. جشنواره موسیقی نواحی باید زمینه‌ای ایجاد کند که این فیلم‌ها دیده شوند. اگر این اتفاقات بیفتد ما ثمراتش را در سال‌های آینده خواهیم دید و این فیلم‌ها حتماً در سال‌های آینده به کار محققین و مردم عزیزمان خواهد آمد.

دهمین دوره جشنواره موسیقی نواحی ایران به دبیری احمد صدری از ششم تا نهم تیرماه ۱۳۹۶در کرمان برگزار خواهد شد.

« احمد صدری » دبیر جشنواره موسیقی نواحی شد

 

احمد صدری سال گذشته با انتشار متنی استعفای خود را از شورای سیاست‌گذاری جشنواره موسیقی نواحی اعلام کرده بود. او در نامه‌ استعفایش نوشته بود: « به جشنوارۀ موسیقی نواحی ایران به چشم ابزاری برای جاری کردن آن چشمه‌ها نمی‌نگرند؛ بلکه از آن قبایی برای قامت ناراست خود می‌جویند. چون آن را قماشی شایستۀ قبای آمارهای دور و دراز حرفه‌ای خود نیافتند، آن را به این سو و آن سو و به زیر پای نااهلان افکندند و بدان بی‌مهری کردند. ما در پی انسان و انسانیت و اخلاق بودیم و در پی زنده کردن و زنده داشتن چراغ فرهنگ ایرانی. نه خیاط قبای دیگران بوده‌ایم و نه خود قبایی خواسته‌ایم. پس همان بهتر که گوهر ادب و اخلاص و دوستی و شاگردی سرچشمه‌های راستین فرهنگ ایرانی را در دل خود نگه داریم و از این جمع نامهربان کناره بگیریم و قماش و قبا را به ایشان واگذاریم. »

اما امسال صدری به عنوان دبیر حشنواره موسیقی نواحی ایران انتخاب شده است! متن حکم او بدین شرح است:

« جناب آقای احمد صدری

نظر به دانش و تجربیات ارزنده حضرت عالی در حوزه موسیقی اقوام و نواحی ایران به عنوان دبیر علمی دهمین جشنواره ملی  موسیقی نواحی ایران منصوب می شوید. امید است با استعانت از خداوند متعال و هم اندیشی با صاحب نظران در ارائه نقطه نظرات سازنده و به هنگام ،موجبات برپایی جشنواره ای درخور و شایسته ای را فراهم آورید.»

نشست خبری جشنواره آواها و نواهای رضوی برگزار شد

 

نشست خبری نخستین دوره جشنواره آواها و نواهای رضوی صبح امروز دوشنبه 18 مرداد 1395، برگزار شد. در این نشست محمد حسین اسماعیلی معاون هنری سینمایی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان تهران و قائم مقام دبیر جشنواره آواها و نواهای رضوی، احمد صدری و کیوان پهلوان اعضای شورای سیاستگذاری و اعضای هیات داوران و جمعی از اصحاب رسانه حضور داشتند.

اسماعیلی در ابتدای این نشست گفت: جشنواره فرهنگی هنری امام رضا(ع)، 14 سال است که در رشته های مختلف فرهنگی و هنری برگزار می شود اما یکی از گزینه‌هایی که جای خالی آن احساس می‌شد بحث موسیقی، آواها و نواهای مرتبط با مفاهیم رضوی بود که می‌تواند به عنوان یک شاخصه معرفی فرهنگ رضوی نقش بسیار ارزنده‌ای را ایفا کند. از این رو اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان تهران پیشنهاد داد بخشی با عنوان آواها و نواها گنجانده شود که خوشبختانه توسط بنیاد امام رضا (ع) به عنوان متولی اصلی برگزاری این جشنواره مورد موافقت قرار گرفت.

خوشبختانه هنرمندان ما در حوزه های مختلف مذهبی و آئینی طلایه‌دار بسیاری از اتفاقات بودند. این در حالی است که وجود بارگاه ملکوتی امام رضا (ع) در ایران و ارادت خاصی که ما ایرانی ها به این امام عزیز داریم باعث شده تلاش های بیشتری در این زمینه توسط هنرمندان انجام گیرد و ما شاهد این موضوع هستیم که تولید آثار رضوی در حوزه موسیقی، آواها و نواها امری بدیهی است که متاسفانه تا به امروز جای مناسبی برای عرضه نداشت، بنابراین ما سعی داریم تا بستری را فراهم کنیم که تولیدات ما در یک رویداد موسیقایی و اثرگذار ارائه شود.

معاون هنری سینمایی اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان تهران بیان کرد: بسط، تعمیق، ترویج هنر آوایی معناگرا، تجمیع دستاوردهای مرتبط با آواها و نواهای رضوی و تجلیل از پدیدآورندگان آواها و نواهای رضوی از مهمترین اهداف ما در برگزاری نخستین جشنواره آواها و نواهای رضوی بوده است. خوشبختانه بعد از اینکه فراخوان جشنواره منتشر شد استقبال بسیار خوبی از این رویداد موسیقایی شد به طوری که در بخش های آواها و نواها در قالب تک خوانی، تک نوازی و گروه نوازی مورد بررسی هیات انتخاب جشنواره متشکل از آقایان احمد صدری، کیوان پهلوان و محمدرضا آزاده فر قرار گرفت.

در کنار اجرای آثار دو بخش آواها و نواهای رضوی ما بخش‌های دیگری از جمله تولیدات مرتبط با مفاهیم رضوی و تجلیل از هنرمندانی که طی سال های گذشته آثاری را در این زمینه تولید کردند داریم که در مراسم اختتامیه این دوره از جشنواره که در برج میلاد تهران برگزار خواهد شد این ویژه برنامه‌ها در حضور تعدادی از مدیران کشوری و استانی انجام خواهد گرفت. یکی دیگر از ویژگی های این دوره از جشنواره که مرکزیت آن در برج میلاد شهر تهران واقع است حضور گروه های شرکت کننده در 4 شهرستان دماوند، ورامین، شهریار و رباط کریم است که طی آن 21 گروه در قالب 63 اجرا میزبان علاقه مندان به موسیقی خواهند بود.

اسماعیلی با اشاره به حضور پرتعداد هنرمندان استان های خراسان رضوی، خراسان شمالی و جنوبی در این دوره از جشنواره بیان کرد: بعد از این سه استان که به طور طبیعی بیشترین تعداد آثار را داشتند هنرمندان استان های خوزستان، آذربایجان شرقی، بوشهر، ایلام، مرکزی، گلستان و تهران به ترتیب بیشترین حضور را در این جشنواره داشته اند.

قائم مقام دبیر نخستین جشنواره آواها و نواهای رضوی ادامه داد: در حوزه تجلیل از پدیدآورندگان آثار موسیقایی مرتبط با مفاهیم رضوی نیز طبق برنامه های انجام گرفته ما بنا داریم از محمد اصفهانی، بهنام بیگی آهنگساز قطعه « رضا رضا » با هنرمندی گروه سرود شهرستان آباده و سهیل محمودی شاعر این قطعه، محمدعلی کریمخانی و آریا عظیمی نژاد خواننده و آهنگساز قطعه ماندگار « آمده ام ای شاه پناهم بده »، ودود موذن زاده اردبیلی و شهروز حبیبی در مراسم اختتامیه تجلیل به عمل آید. به هر ترتیب آنچه که در این دوره از جشنواره بیش از هر چیز دیگری به چشم می خورد تنوع سنی هنرمندان شرکت کننده در این رویداد موسیقایی است به طوری که ما در این دوره میزبان هنرمندی 8 ساله و هنرمندی 80 ساله هستیم.

اسماعیلی گفت: طبق برنامه ریزی های انجام گرفته شده تمامی آثار راه یافته به بخش نهایی جشنواره به صورت حرفه ای ضبط و در پایان این رویداد در قالب یک لوح فشرده کامل به مخاطبان عرضه می شود.

دبیری نخستین جشنواره آواها و نواهای رضوی بر عهده برزین ضرغامی مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان تهران خواهد بود. این در حالی که است بنیاد بین المللی امام رضا (ع)، معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسل امی، برجم میلاد تهران و انجمن موسیقی استان تهران متولیان برگزاری این جشنواره هستند. ضمن اینکه غیر از اجرای آثار در تهران، مجتمع فرهنگی کوثر دماوند، مجتمع وصال شهرستان رودهن، فرهنگسرای رازی شهرستان ورامین، فرهنگسرای استاد شهریار شهرستان شهریار و فرهنگسرای معلم شهرستان رباط کریم میزبان گروه ها و هنرمندان شرکت کننده در نخستین جشنواره آواها و نواهای رضوی خواهند بود.

اسماعیلی گفت: به طور حتم دبیرخانه جشنواره بعد از جشنواره به فعالیت خود ادامه خواهد داد. ما به هیچ عنوان نمی خواهیم به تکرار بیفتیم چرا که قصد ما برگزاری یک جشنواره پویا و تولیدمحور در حوزه مفاهیم مرتبط با فرهنگ رضوی است.

احمد صدری عضو هیات داوران نخستین جشنواره آواها و نواهای رضوی در این نشست خبری گفت: خوشبختانه اغلب آثار ارسالی به دبیرخانه جشنواره مرتبط با موسیقی نواحی است و می توانم بگویم گروه هایی که در این دوره حضور پیدا کرده اند از سطح بسیار بالایی برخوردارند که اتفاقا بسیاری از آنها نیز از اساتید صاحب نام منطقه مورد نظر خود هستند به همین جهت آثار راه یافته اساسا قابل داوری نبود بنابراین تصمیم گرفتیم که این عزیزان را به نوعی برگزیدگان بخش نهایی جشنواره معرفی کنیم که در مراسم اختتامیه علاوه بر تجلیل از گروه ها از چند پیشکسوت به صورت ویژه تجلیل کینم.

این احتمال نیز وجود دارد که از سال آینده تمرکز بیشتری در حوزه موسیقی ردیف دستگاهی ایران کنیم البته تا رسیدن به اهداف مطلوب مورد نظر به طور طبیعی راه زیادی را داریم اما امیدواریم در سال آینده به جای چند گروه شاهد هزار گروه موسیقایی بعد از انتشار فراخوان جشنواره باشیم.

کیوان پهلوان عضو دیگر هیات داوران نخستین جشنواره آواها و نواهای رضوی در ای نشست رسانه ای با بیان این نکته که این جشنواره، جشنواره موسیقی نخبه هاست توضیح داد: من به عنوان یک محقق موسیقی که تجربه های زیادی را در عرصه تحقیق فضای فرهنگ موسیقی فولکور مناطق مختلف ایران پیرامون امام رضا (ع) داشتم با این نکته مواجه شدم که نسبت به مدح حضرت محمد (ص) و امام علی (ع) ملودی های کمتری از حضرت امام رضا (ع) توسط هنرمندان تولید شده بنابراین دلنگرانی داشتم که ممکن است بعد از انتشار فراخوان در زمینه تعداد آثار با کمبود اثر مواجه شویم اما خوشبختانه با همراهی و همدلی هنرمندان با کمال تعجب دیدیم قطعاتی گردآوری و به دست هیات داوران رسید که همگی آثار قابل توجهی است.

انتقاد من از جشنواره های مختلف موسیقی عملکرد تبلیغی آنهاست که امیدوارم با همفکری و همت مدیران این جشنواره که به مبحث ضبط و تولید آثار ارسالی همت کردند بتوانیم جشنواره آواها و نواهای رضوی را تبدیل به جشنواره محتوایی جدی در عرصه موسقی کشور کنیم. از سوی دیگر ما به این نتیجه رسیدیم که تولید در بخش ردیف موسیقی دستگاهی و حتی موسیقی پاپ نیز باید جزو اولویت های دبیرخانه جشنواره باشد که در نتیجه آن بتوانیم شاهد خروجی های باکیفیتی بعد از جشنواره باشیم.

طبق برنامه ریزی های انجام گرفته قطعه موسیقایی با شعر زنده یاد قیصر امین پور، آهنگسازی ابوالفضل طاهرنژاد و علی اسماعیلی که امروز به عنوان قائم مقام جشنواره در این نشست حضور پیدا کرده، تولید شد که در پایان جشنواره به مخاطبان ارائه خواهد شد.

نخستین جشنواره « آواها و نواهای رضوی » از روز سه شنبه نوزدهم مرداد در تهران و شهرستان های تابعه میزبان علاقه مندان موسیقی است.

« احمد صدری » دوباره عضو شورای سیاست‌گذاری جشنواره موسیقی نواحی شد

 

بیست‌وهفتم دی‌ماه سال گذشته احمد صدری با انتشار متنی، از شورای سیاست‌گذاری نهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران استعفا کرد.  صدری در متن استعفایش نوشته بود: « سالیانی است که دل در گرو فرهنگ و هنر این سرزمین نهاده‌ایم و پیوسته با چراغ امید گرد شهر در پی کسانی گشته‌ایم که به جدّ و جهد سر بر آستان هنر نهند. در پی کسانی بوده‌ایم که درد پیران چنگی در دل داشته باشند؛ کسانی که از سر صدق در پی سرچشمه‌های گمنام فرهنگ پرمایۀ موسیقی ایران باشند؛ کسانی که بخواهند آن چشمه‌ها را به دشت‌های تشنۀ دل و اندیشۀ جوانان امروز جاری کنند. با چنین شوقی، کسانی را یافتیم و دل به آنان دادیم و با آنان همراه شدیم. افسوس که سالیانی گذشت تا دریافتیم که مدعای ایشان فریبی بیش نیست و آنان نیز بندۀ بادهای زمانه‌اند.

آنان به جشنوارۀ موسیقی نواحی ایران به چشم ابزاری برای جاری کردن آن چشمه‌ها نمی‌نگرند؛ بلکه از آن قبایی برای قامت ناراست خود می‌جویند. چون آن را قماشی شایستۀ قبای آمارهای دور و دراز حرفه‌ای خود نیافتند، آن را به این سو و آن سو و به زیر پای نااهلان افکندند و بدان بی‌مهری کردند. ما در پی انسان و انسانیت و اخلاق بودیم و در پی زنده کردن و زنده داشتن چراغ فرهنگ ایرانی. نه خیاط قبای دیگران بوده‌ایم و نه خود قبایی خواسته‌ایم. پس همان بهتر که گوهر ادب و اخلاص و دوستی و شاگردی سرچشمه‌های راستین فرهنگ ایرانی را در دل خود نگه داریم و از این جمع نامهربان کناره بگیریم و قماش و قبا را به ایشان واگذاریم. »

اما صبح امروز جشنواره موسیقی نواحی خبر از بازگشت این عضو سابق شورای سیاست‌گذاری به جشنواره موسیقی نواحی را داد. در خبری که دقایقی پیش ستاد برگزاری جشنواره نواحی منتشر کرده، آمده است: «احمد صدری از اعضاء شورای سیاستگذاری و مشاور دبیر نهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران، درباره مبنا و معیار داوری آثار رسیده به نهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران، گفت: امسال با توجه به حضور مشاورانی که در هر منطقه برای بررسی آثار پیش از ارسال دبیرخانه جشنواره وجود داشت و همچنین پس از جلسات متعددی که شورای سیاستگذاری و هیات داوران جشنواره انجام دادند، مجموعا هیات داروان به این نتیجه رسید که در این دوره آثار رسیده به جشنواره را با دو شاخصه اصلی بررسی کند.

این استاد دانشگاه و پژوهشگر حوزه موسیقی افزود: اصالت محتوای موسیقی ارسالی از هر منطقه و همچنین حفظ روایت‌ها و اصالت تکنیک‌های اجرایی از مهم‌ترین شاخصه‌های داوری آثار نهمین جشنواره موسیقی نواحی است.

مولف کتاب « دو بیتی در موسیقی دستگاهی ایران » همچنین درباره نحوه‌ی معرفی نفرات برتر این دوره جشنواره نیز توضیح داد: در این دوره پس از بررسی نظرات اعضاء هیات داوران و جلساتی که داشتیم به این نتیجه رسیدیم که در این دوره نفرات و آثار را فقط به عنوان آثار برگزیده در پایان جشنواره معرفی کنیم. در واقع در جشنواره امسال نفرات به صورت برگزیدگان اول، دوم و سوم معرفی نخواهند شد و ممکن است تعداد آثار برگزیده بیش از یک نفر و یک اثر باشد.

این استاد دانشگاه و پژوهشگر موسیقی که پیش از این و در اواخر دی ماه سال گذشته طی نامه‌ای از شورای سیاستگذاری نهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران استعفا داده بود، درباره ادامه همکاری خود با برگزارکنندگان نهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران، نیز گفت: در این‌باره باید بگویم که فارغ از هر موضوعی نیاز را بر تعامل با مسئولان دیدم چراکه کمک به جریان موسیقی نواحی ایران سبب می‌شود که مسئولین توجه بیشتری به این موضوع مهم فرهنگی داشته باشند.

نهمین دوره جشنواره موسیقی نواحی ایران با دبیری ایرج نعیمایی از روز 17 تا 21 اردیبهشت ماه سال جاری در شهر کرمان برگزار می‌شود. »

" احمد صدری " از شورای سیاست‌گذاری جشنواره موسیقی نواحی استعفا کرد

 

احمد صدری در متن استعفایش نوشته است: « سالیانی است که دل در گرو فرهنگ و هنر این سرزمین نهاده‌ایم و پیوسته با چراغ امید گرد شهر در پی کسانی گشته‌ایم که به جدّ و جهد سر بر آستان هنر نهند. در پی کسانی بوده‌ایم که درد پیران چنگی در دل داشته باشند؛ کسانی که از سر صدق در پی سرچشمه‌های گمنام فرهنگ پرمایۀ موسیقی ایران باشند؛ کسانی که بخواهند آن چشمه‌ها را به دشت‌های تشنۀ دل و اندیشۀ جوانان امروز جاری کنند.

با چنین شوقی، کسانی را یافتیم و دل به آنان دادیم و با آنان همراه شدیم. افسوس که سالیانی گذشت تا دریافتیم که مدعای ایشان فریبی بیش نیست و آنان نیز بندۀ بادهای زمانه‌اند.

آنان به جشنوارۀ موسیقی نواحی ایران به چشم ابزاری برای جاری کردن آن چشمه‌ها نمی‌نگرند؛ بلکه از آن قبایی برای قامت ناراست خود می‌جویند. چون آن را قماشی شایستۀ قبای آمارهای دور و دراز حرفه‌ای خود نیافتند، آن را به این سو و آن سو و به زیر پای نااهلان افکندند و بدان بی‌مهری کردند. »