نمایش « ریحانه » در پردیس تئاتر تهران اجرا می‌شود

 

حیدر رضایی نویسنده و کارگردان نمایش « هشت » که در دوازدهمین جشنواره تئاتر بسیج و پیش از این در حوزه هنری روی صحنه رفته بود عنوان کرد: این نمایش را ما از 15 دی تا 5 بهمن ماه در سالن ماه حوزه هنری هر شب به اجرا بردیم. بنابراین پروسه حضور در جشنواره تئاتر بسیج را هم از ابتدا طی کرده بودیم و با ایده اولیه و مشاوره با اساتید کار را به این شکل اجرایی رساندیم.

رضایی با اشاره به مستند بودن این کار گفت: سعی کردیم زندگی شهید ترابیان را دراماتیزه کرده و چند بار هم بازنویسی کردم.  خدا را شکر هم در بندرعباس و هم تهران استقبال از این نمایش خوب بود. 

وی با بیان اینکه در تهران هم گویش این نمایش کردی ـ فارسی بود، توضیح داد: بنابراین به صورتی بود که همه تماشاگران متوجه مباحث می شدند. جشنواره بسیج جشنواره ارزش ها و حمایت از آثاری است که در حوزه هنرهای نمایشی مورد ظلم قرار گرفته و در نقطه کوری قرارش دادند اما خوشبختانه این جشنواره هر روز پایدارتر خواهد شد چرا که تئاتر باید ارزش های انقلابی را به نمایش بگذارد.

این هنرمند در پایان گفت: اکنون در حال نگارش یک نمایشنامه جدید هستم اما کار جدید که در دست تولید داریم ریحانه نوشته سیروس همتی است که می خواهیم آن را به امید خدا تولید کنیم و در شرف انجام آن هستیم. این نمایش روایتگر زندگی دختری به نام ریحانه است که می خواهد باغ پدری خود را که بعد از مرگ پدرش چند نفر تصاحب کرده اند، پس بگیرد.

قصه زندگی شهید « محسن ترابیان » پر مخاطب شد

 

در دومین روز برپایی نمایش های جشنواره تئاتر بسیج در استان هرمزگان شهر بندرعباس، نمایش « هشت » به کارگردانی حیدر رضایی از شهرستان دهلران به صحنه پلاتو آفتاب این شهر رفت.

این نمایش مستند براساس زندگی شهید محسن ترابیان روایت شده است.

صحنه ابتدای این نمایش با مونولوگ های زن، مرد و فرزندشان درباره اهمیت عدد هشت و دلائلی که برای خودشان در این باره می آورند آغاز می شود.

این نمایش درباره زن و مردی است که بچه دار نمی شوند و مشکلات زیادی را در زندگی شان تحمل میکنند، این زوج در نهایت بعد از هر دارو و درمان دخیل درگاه امام رضا(ع) در مشهد شده و فرزندی را خداوند به آنها عطا می کند.

در نهایت این فرزند بزرگ شده و در دوران جنگ به جبهه می رود و مفقود الاثر می شود بعد از مدتی خبر می آورند که جنازه پیدا شده اما در بارگاه امام رضا به عنوان شهدای مشهد دفن شده است.

نکته جالب در این نمایش این است که این زوج به دلیل ناباروری پس از فرزنددار شدند این فرزند را رضا نام گذاشته و نذر کردند که هر سال روز تولدش او را به پابوس امام رضا(ع) ببرند در نهایت نیز این پسر پس از شهادت در پابوس امام رضا نیز دفن شد.

استقبال از این نمایش در پلاتو آفتاب تا حدی زیاد بود که عده ای بر زمین نشسته و عده ای نیز برای حضور شانس پیدا نکردند در نهایت نیز مردم با چشمانی علاقه مند و آهنگ هایی که از خواننده آغاسی برای امام رضا(ع) در صحنه نمایش پخش شد، حضار را متأثر و تحت تأثیر قرار داد.

حیدر رضایی : بستر مناسبی برای پذیرش آثار دفاع مقدسی وجود ندارد

 

کارگردان نمایش « هشت » گفت: هنوز بستر فرهنگی مناسب برای پذیرش ژانر دفاع مقدس در میان هنرمندان تئاتر حاکم نشده است، جای خالی تئاترهای ارزشی در کشور احساس می شود.

حیدر رضایی، نویسنده، کارگردان و طراح نمایش « هشت » با اشاره به این که این نمایش اثری مستند پیرامون زندگی و شهادت شهید « محمد حسن ترابیان » است، گفت: بارها و بارها این اثر را بررسی کرده ام و تلاش کرده ام تا « هشت » را به نقطه ای برسانم که به دور از شعار زدگی، مورد قبول مخاطبان قرار بگیرد.

وی در ادامه ضمن تأکید بر این امر که در ژانرهایی همچون دفاع مقدس می بایست از کلیشه و تکرار جداً پرهیز کرد، افزود: نهایت تلاش خود را به کار گرفته ایم که این موقعیت ها را، چه به لحاظ کارگردانی، چه به لحاظ طراحی و حتی بازی ها، این فضای جدید را در اثر حاکم کنیم که تماشاچی از دیدن نمایش خسته نشود، بلکه با لذت به تماشای اثر بنشیند.

این بازیگر تئاتر که در سال جاری، نمایش « راپورت های شابانۀ دکتر مصدق » به نویسندگی و کارگردانی « اصغر خلیلی » را در کارنامۀ هنری خود ثبت کرده است، ضمن اذعان به این امر که در « هشت » کوشیده است که مخاطب از دیدن نمایش تازه و نو با زاویۀ دید جدید لذت ببرد، ادامه داد: بزرگترین دغدغۀ فرزندان مرز نشین دفاع از ارزش هاست و ما نیز چون از مرزنشینان هستیم و به پایتخت مهاجرت کرده ایم، این نمایش دغدغۀ ماست.

وی در بخشی دیگر از این گفتگو با ابراز تأسف از این امر که جای خالی تئاترهای ارزشی در کشور احساس می شود، فضای تئاتر ارزشی را بسیار کمتر و پایین تر از حد معمول در کشور دانسته و اظهار داشت: امروز حمایت های حوزۀ هنری، به ریاست کوروش زارعی، که خود از فعالان این عرصه هستند، مایۀ دلگرمی ماست، اما تئاتر دفاع مقدس می بایست مورد توجه ویژۀ جشنواره های داخلی و بین المللی قرار بگیرد.

رضایی در همین راستا، فراموشی تئاتر دفاع مقدس را عدم پایبندی به تعهدات جامعه نسبت به خانوادۀ شهدا، جانبازان و ایثارگران دانسته و در همین راستا با اشاره به این که مردم کشور می پندارند جنگ تحمیلی سال هاست که به اتمام رسیده است، تصریح کرد: باید بدانیم که اثرات روحی و روانی و در برخی موارد، اثرات جسمانی جنگ تحمیلی هنوز هم در مردم بی دفاع و مظلوم روزگار دفاع مقدس دیده می شود و امروز انفجار مین های مختلف در مناطق مرزی جان مردم این مناطق را می گیرد.

این کارگردان جوان با تأکید بر این امر که بسیاری از اثرات روانی که بر اثر جنگ تحمیلی به مردم مناطق مرزی وارد شده است به هیچ روی قابل جبران نیست، یادآور شد: هنرمندان می بایست نگارش آثار دفاع مقدس را به عنوان یک اولویت مد نظر قرار داده و پرداختن به این موضوع را هرگز فراموش نکنند و ما نیز سعی بر آن داشته ایم که این موضوع را تا حد ممکن در این اثر پیاده کنیم.

بازیگر نمایش « هشت »، ضمن ابراز تأسف از این امر که امروز در سالن های نمایش، صندلی های خالی تئاتر دست اندرکاران این هنر مقدس را می آزارد، گفت: هنوز بستر فرهنگی مناسب برای پذیرش ژانر دفاع مقدس در میان هنرمندان تئاتر حاکم نشده است.

رضایی، ضمن تأکید بر این امر که هنرمندان در مرحلۀ نخست می بایست از خود حمایت کنند و اگر از خودشان حمایت نکنند، نباید انتظار داشته باشند که کسانی که دغدغه و تلاشی در حوزۀ هنر نداشته است به تماشای تئاتر بنشینند و از آنان حمایت کنند، افزود: مادامی که اهالی تئاتر برای خود ارزش قائل نباشند و صندلی های تئاتر خالی است، اتفاقی برای تئاتر نمی افتد.

این کارگردان تئاتر با تأکید بر این امر که علیرغم تلاش های مکرر و بی وقفه برای پر شدن سالن های تئاتر می شود، امروز باز هم صندلی تماشاچی تئاتر خالی است، ادامه داد: امروز عدم وجود و حمایت تهیه کنندگان و کمپانی های تئاتر در این هنر آزاردهنده است و می بایست این دوستان نیز در عرصۀ هنر نمایش حضور پیدا کنند تا هنرمندان بتواند با دلگرمی به کار خود ادامه دهند.

علیرضا حنیفی : باعث تأسف است که برای آثار نمایشی دفاع مقدس تبلیغ نمی‌شود

 

علیرضا حنیفی، بازیگر پیشکسوت تئاتر، سینما و تلویزیون، در حاشیۀ برگزاری نمایش « هشت » به نویسندگی و کارگردانی « حیدر رضایی » که در تماشاخانۀ « ماه » حوزۀ هنری تهران به روی صحنه رفته است، با اشاره به این که هر اندازه در حوزۀ دفاع مقدس و زحمات غیور مردان رزمندۀ ایران اسلامی اثر تولید شود، گویای زحمات آنان نخواهد بود، گفت: باید توجه بیشتری به تولید آثار نمایشی دفاع مقدس صورت بگیرد.

وی در ادامه ضمن تأکید بر این امر که پرداختن به موضوعات دفاع مقدس از نیازهای روز تئاتر است، افزود: نسل آینده به آشنایی با فرهنگ دفاع مقدس نیاز دارد و می بایست بدانند که رزمندگان ما چه کرده اند و امروز ایران اسلامی با تکیه بر هشت سال دفاع مقدس در کجای تاریخ ایستاده است.

حنیفی در بخشی دیگر از این گفتگو ضمن ابراز تأسف از این امر که امروز با نگاهی افراطی  به موضوعات مذهبی در تئاتر نگاه می شود، اظهار داشت: رفتار بدی با محتوای ارزشی و مذهبی در تئاتر داشته ایم و به همین علت مخاطب امروز از این ژانر زده شده است، اما در عین حال این حوزه از هنر نمایش راه خود را پیدا کرد، چرا که این امر، قانون تئاتر، هنر و ادبیات  است که زمان می بایست تعیین کند که هنر چه مسیری را بپیماید.

این پیشکسوت تئاتر با تأکید بر این مطلب که امروز تئاتر نسبت به گذشته تماشاچی خود را از دست داده است، تصریح کرد: مشکلات روز تئاتر باید با برنامه ریزی و تکیه بر تفکر مثبت بررسی شود تا راه های گسترش این هنر در میان مخاطب بری دست اندرکاران این حوزه روشن شود.

وی در همین راستا با اشاره به این که امروز، سال ها از جنگ دوم جهانی در انگلستان، یوگسلاوی و آلمان گذشته است و در عین حال سالن های سینما و تئاتری که به موضوعات ارزشی جنگ می پردازند همواره با تماشاچی بسیار زیادی روبروست، تأکید کرد: امروز در پاسخ به دعوت برای تماشای آثار دفاع مقدس می گویند که روزهای دفاع مقدس تمام شده است، حال آن که ما باور داریم که همچنان در روزهای دفاع هستیم و دفاع دقیقاً از همان روزی که آتش بس اعلام شد، آغاز شد.

حنیفی نیازهای روز تئاتر را بسیار گسترده دانسته و با اشاره به این که مخاطب می‌بایست توسط رسانه های جمعی نسبت به مسائل تئاتر آشنا شود، یادآور شد: مخاطب امروز تئاتر باید بداند که هنر در حال گذر از مرحله ای به مرحلۀ دیگر است و در این مسیر دستخوش تغییراتی فراوان خواهد بود تا به بلوغ برسد.

این هنرمند پیشکسوت ضمن ابراز ناخرسندی از این امر که امروزه بسیاری از جوانان راه خود را در تئاتر گم کرده اند، گفت: امروز در تئاتر اتفاقاتی رخ می دهد که باید مواظب باشیم که جوانمان در تئاتر از آن طرف بام نیفتند.

حنیفی در پایان ضمن اذعان به این امر که هنر در این برهه دچار سردرگمی است، خاطر نشان کرد:  نمی‌توان نیاز واقعی هنر را تشخیص داد و بر همین اساس می بایست مختصصان برای تشخیص نیازهای روز هنر وارد عمل شوند.

نمایش « هشت » گذری بر تاریخ دفاع مقدس است که این روزها به کارگردانی خیدر رضایی و با بازی مالک آبسالان، مرجان قاسمی و حیدر رضایی در تالار ماه حوزۀ هنری تهران به روی صحنه رفته است.

محمود فرهنگ : نمایش « هشت » به مفهوم پایداری و مقاومت می‌پردازد

 

محمود فرهنگ، نویسنده، كارگردان و منتقد تئاتر، كه به تماشای نمایش « هشت » در تماشاخانه ماه حوزه هنری نشسته بود، پیرامون این اثر گفت: نمایش « هشت » با نگاهی مذهبی به موضوع نیازهای انسان امروز می‌پردازد. زوجی كه برای فرزنددار شدن تلاش می‌كنند و در نهایت با عنایت امام رضا(ع) صاحب پسری می‌شوند كه این پسر سال‌ها بعد به جبهه رفته و به شهادت می‌رسد.
 
حیدر رضایی، نویسنده و كارگردان این نمایش، با كمترین امكانات چه از نظر تعداد بازیگر و چه از نظر طراحی صحنه و نور، سعی كرده تا مفهومی كه در این داستان مستتر است را به مخاطبش عرضه كند. باید دانست كه تمام امكاناتی كه در هر نمایشی به كار گرفته می‌شوند باید در جهت رشد و تعالی اثر باشند تا بتوانند پیام اثر را به مخاطب ارائه كنند.
 
به هر حال هر متنی كه به روی صحنه می‌‌رود قابل تحلیل و بررسی است و می‌توان درباره نقاط ضعف و قوت آن بحث‌های متنوعی داشت. چیزی كه در نمایش « هشت » برای من قابل توجه بود پرداختن به مفهوم ایستادگی و پایداری و انتقال آن به نسل جوان امروز و نسل‌های آینده است. باید با زبان هنر آرمان‌های جامعه را به جوانان منتقل كنیم و نمایش «هشت» از این منظر، اثر قابل تاملی است.
 

بنا به گفته‌ مقام معظم رهبری، مادران شهدا كه رضایت می‌دهند تا فرزندانشان برای دفاع از خاك میهن به میدان جنگ بروند و جانشان را در راه این هدف می‌گذارند، مظهر مقاومت و پایداری هستند. چه در زمان جنگ تحمیلی و چه حال كه جوانان ما برای دفاع از حرمین شریفین به جنگ با نیروی متخاصم می‌روند، نقش مادران بسیار پر رنگ بوده است. در نمایش « هشت » اما می‌بینیم كه پدر از مادر مقاوم‌تر است و مادر برای دوری از فرزندش بی‌تاب‌تر است. این‌ها نكاتی است كه كارگردان جوان نمایش باید برای بهبود كارش به آن دقت كند. در هر حال، آقای حیدر رضایی با درك درست از فضای فعلی جامعه ایران، توانسته مخاطب را با خود همراه كند.
 
نمایش « هشت » به نویسندگی و كارگردانی حیدر رضایی از روز پنج‌شنبه، ساعت 18:30 با مدت زمان 65 دقیقه از 16 دی‌ماه، در تماشاخانه‌ ماه حوزه هنری به روی صحنه رفته است.
 
در این نمایش، مالك آبسالان، مرجان قاسمی و حیدر رضایی به ایفای نقش می‌پردازند.
 
تماشاخانه‌ ماه حوزه هنری در خیابان حافظ، نبش خیابان سمیه واقع است.